Warto uświadomić sobie pierwotne znaczenie słowa 'pacjent’. W języku łacińskim słowo 'patiens’ znaczy 'wytrwały’, 'cierpiący coś’. Bliskie jemu jest inne: 'patientia’ znaczące 'znoszenie’, 'wytrzymałość’, 'wytrwałość’, 'cierpliwość’. Jak widać pacjent, to – w nieskażonym cywilizacyjnymi zaszłościami znaczeniu – ktoś cierpiący, ale zarazem cierpliwy i wytrwały. Można powiedzieć, że powrót do źródeł przynosi pewne wyzwanie dla pacjentów. Trud cierpliwego znoszenia bólu. I to nie tylko bólu ciała, ale i ducha. Cierpliwość w cierpieniu, które jest obecne w kondycji bycia człowiekiem, to wartość, która winna cechować dwa podmioty relacji – i pacjenta i lekarza. Co więcej, chodzi o świadomość istnienia cierpienia w każdym z nas. Także i ci spod znaku Eskulapa są istotami, które dotyka choroba i cierpienie. I tu wszyscy – chcąc czy nie – stają w jednym szeregu.

Dla wielu ludzi pewną pomocą w obliczu bólu istnienia jest świadomość, że i inni niosą balast choroby i że mają odwagę o tym mówić. Niezwykle interesująca i pouczająca jest książka Jurgena Thorwalda – autora między innymi „Stulecia chirurgów” i „Triumfu chirurgów” – zatytułowana „Pacjenci”. Jak pisze sam Autor: „Nie jest to książka o lekarzach. Jeśli występują w niej – to nie w rolach głównych. Nie jest to również książka o medycynie. Jeśli odgrywa ona jakąś rolę – to stanowi jedynie tło i kulisy. Bohaterami tej książki są ludzie – tacy jak Ty i ja”.

„Pacjenci” – to ciekawy zapis prawdziwych ludzkich historii zmagania się z cierpieniem, zwycięstw i porażek wobec których znika podział na leczących i leczonych. I może warto, by była to lektura dla wytrwałych w walce o ludzkie życie i zdrowie oraz dla tych, którzy cierpliwie uczą się ją znosić… Wszyscy przecież jesteśmy pacjentami…

Paweł Nowakowski

Marzec 2010

Jurgen Thorwald

Pacjenci

Wydawnictwo Literackie

Kraków 2009