Wystarczy zajrzeć na Stary Rynek, przejść się ulicą
Dworną, Długą czy Farną, przysiąść na ławeczce wśród zieleni, by choć w
części zrozumieć, dlaczego zawsze uśmiechnięta Hanna Bielicka, którą
aktorski los zawiódł w niejedno miejsce, tak bardzo kochała właśnie to
miasto. Magiczny klimat Łomży i okolic miasta pozwoli odkryć najnowszy
przewodnik wydany w ramach Programu PolskaTurystyczna.pl pt. „Łomża. Gród
na nadnarwiańskiej skarpie” autorstwa Rafała Zubkowicza. Publikacja jest
efektem partnerskiej współpracy z Urzędem Miejskim w Łomży.

Miasto górujące nad Narwią – taki właśnie malowniczy widok ukazuje się
oczom podróżnych, którzy wjeżdżają tu od strony Piątnicy. „Łomżyńskie
zabudowania zajęły wysoką nadnarwiańską skarpę i usytuowanie to, co
oczywiste, jest wielkim atutem” – przekonuje Rafał Zubkowicz, autor
przewodnika. „Ale to nie jedyna zaleta miasta. Przeszło 1000 lat temu, gdy
w okolicy zakładano pierwszą osadę, od malowniczości położenia ważniejsze
były względy obronne. Gród, którego wciąż działające na wyobraźnię
pozostałości można odnaleźć nieopodal obecnego miasta, strzegł szlaku
handlowego i przeprawy na Narwi” – opowiada. Według przekazów, już w XI w.
stał w tej osadzie kościół, który tym samym byłby pierwszym na Mazowszu.

Najważniejszym zabytkiem Łomży jest XVI-wieczna katedra, czyli kościół św.
św. Michała Archanioła i Jana Chrzciciela, najstarszy obiekt
architektoniczny w północno-wschodniej Polsce. Ale wędrując uliczkami
miasta, zobaczymy znacznie więcej ciekawych budowli, m.in. niegdysiejszą
cerkiew prawosławną czy pałac gubernatora oraz zabudowania klasztorów
Kapucynów i Benedyktynek. Podczas spaceru warto też odwiedzić łomżyńskie
cmentarze – stary cmentarz katolicki i kirkuty, na których ocalało wiele
pięknych nagrobków. „Z pewnością nie byłaby Łomża tym, czym jest, gdyby nie
Narew, rzeka, która należy do przyrodniczych pereł północno-wschodniej
Polski” – mówi Rafał Zubkowicz. „Jej wiosenne rozlewiska można podziwiać,
nie wychodząc nawet poza zabudowania. To jeden z przykładów, w jak zielonym
regionie położone jest miasto. Można tu odetchnąć. I to prawdziwie czystym
powietrzem” – dodaje.

Łomża z roku na rok pięknieje – odnawiane są kolejne kamienice, brukowane
uliczki, zakładane skwery i kolorowe rabaty…Miasto ma też jeszcze jeden
atut – niemal sąsiadujące z jego zabudowaniami niezwykle efektowne tereny
Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi. Jeśli dodać do tego na wpół
dzikie obszary pobliskich parków narodowych – Narwiańskiego i
Biebrzańskiego – oraz kilka rezerwatów, Łomża może się stać doskonałym
punktem wypadowym dla osób lubiących aktywny wypoczynek. Przy okazji warto
zobaczyć kilka interesujących miejscowości w okolicy, choćby Starą Łomżę,
Nowogród, Drozdowo czy Wiznę. Jednym słowem, jest tu co zwiedzać i
podziwiać.

Zanim wyruszy się na spotkanie z miastem, warto poświęcić chwilę na
zapoznanie się z przewodnikiem turystycznym. Poznawanie Łomży – jej
zabytków i malowniczych zakątków – będzie wówczas znacznie przyjemniejsze i
łatwiejsze. Rozdział 1. zawiera wskazówki pomocne przy planowaniu wyjazdu:
jak dotrzeć do miasta, jak się po nim poruszać i czego w nim nie przegapić,
a także na co zwrócić uwagę w okolicy. Typowo praktyczny jest też rozdział
3. – przydatny zestaw adresów i podpowiedzi: gdzie pójść na obiad, a gdzie
na kawę i lody, w którym miejscu przenocować, co ciekawego zobaczyć w
muzeach i galeriach i jak aktywnie spędzić czas. Z przyrodą, historią i
legendami Łomży oraz z jej regionalną kuchnią zapoznaje rozdział 2.
Najobszerniejsza część przewodnika, czyli rozdział 4., dotyczy samego
zwiedzania miasta. Zaproponowane trasy spacerowe pozwalają zobaczyć
większość cennych i interesujących obiektów, a podane wiadomości układają
się w barwny obraz grodu nad Narwią. A ponieważ gród ów był – i jest nadal
– ściśle związany z Narwią, nie sposób pominąć tej malowniczej rzeki.
Okolicom Łomży poświęcono więc rozdział 5., w którym znajdziemy kilka tras
prowadzących do ciekawych i pięknych miejsc w pobliżu miasta.

„Łomża. Gród na nadnarwiańskiej skarpie”, Rafał Zubkowicz,
PolskaTurystyczna.pl, Urząd Miejski w Łomży, Kraków 2009, 96 s.
Przewodnik dostępny jest także w języku angielskim i rosyjskim. W 2010 r.
przewodnik zostanie przygotowany do pobrania na telefon komórkowy i GPS.

O autorze przewodnika:
Rafał Zubkowicz – z wykształcenia leśnik i kulturoznawca. Autor i
współautor kilku przewodników oraz licznych artykułów w prasie. Pracuje w
redakcji czasopisma „Las Polski”. Nad autostrady zachodniej Europy
przedkłada wyboiste gościńce i drogi powiatowe, którymi podróżuje
najchętniej po rodzinnym Podlasiu. „Nie mogę się pochwalić, że byłem w Rio,
byłem w Bajo. I wcale mnie to nie martwi” – mówi. Szczyci się natomiast
odwiedzinami w większości gmin na wschód od Wisły oraz znajomością
białoruskiego i ukraińskiego Polesia. Miłośnik opowieści sprzed lat.
Interesuje go powikłana historia Europy Środkowej i Wschodniej, cieszą
spotkania z przyrodą i metafizyczny kontakt z prowincją.